Kimi parapsikoloji sözlüklerinde, "iradi hareketlerin yokluğuyla ve düşüncenin otomatizma içerisine girmesiyle nitelenen, psikolojik ayrışma hali" ya da "paranormal bir fenomenin ortaya çıktığı veya çıkabileceği, az veya çok derinlikteki bilinçsizlik hali" olarak tanımlanan trans, spiritüalistlere göre, "ruh ve beden ilişkisinin (dolayısı ile perispri ve beden ilişkisinin) gevşemesi ile oluşan özel bir hal" dir ve bilincin kaybolmadığı trans halleri de vardır.
Önceleri yalnızca medyumların içine girdikleri özel bir hal için kullanılan trans terimi, parapsikolojide 'değişik şuur halleri' kapsamındaki bir şuur hali olarak ele alınır. Parapsikolojideki trans hali, alfa dalgalarının sürekliliğinin yokluğu ile karakterize edilir.
Spiritüalizm, parapsikolojinin sağladığı verilerden yararlanmakla birlikte trans fenomeninin maddi yanından çok, manevi yanıyla ilgilenir. Spiritüalizme göre trans ya da medyumnik trans, insanlığın en önemli bilgi araçlarından biridir. İnsan, trans haline girmeden de bedensiz varlıklar aleminden gelen tesirleri çeşitli görünümler altında (rüya, sezgi, ilham, uyanıkken düş görme, vizyon vb.) alırsa da, öte alemden fizik aleme bilgi akışının en verimli yolu, bu gezegen için transtır.
Dünya insanlığı, binlerce yıldır ilahi kaynaktan geldiği kabul edilen bütün bilgileri trans sayesinde almıştır. Trans, kimi koşullarda kendiliğinden oluşabildiği gibi, hipnoz ve psikolojik ayrışma yöntemleri ile yapay olarak da oluşturulabilir. Psikolojik ayrışma yöntemi ile sağlanan trans sayesinde, hipnotik ve manyetik transtaki gibi medyumun bilincini kaybetmesi söz konusu olmadan, bedensiz varlıklardan tebliğ alınabilmektedir.
-Dikkatin Belli Bir Noktaya Yöneltilmesi
Saat sallayan hipnotizörleri hepiniz hatırlarsınız, ya da hipnoz edeceği kişiyi bir mum ışığına ya da belli bir noktaya bakmasını sağlayan başka bir hipnozcuyu.
Dikkatinizi tek bir şeye yönlendirdiğinizde, bu bilinç alanının daralmasına neden olduğundan, bir çeşit trans haline girersiniz.
Şimdi sadece saat sallayan bir hipnozcuyu düşünmeyin, çok heyecanlı bir filmi izlerken de aynı trans durumuna giriyorsunuz, ya da en sevdiğiniz şarkıyı dinlerken, ya da resim çizerken, enstruman çalarken, akıcı bir roman okurken vs.
-Dikkatin Bir Noktaya Odaklanması ile Oluşan Diğer Trans Durumları
Bir korku filmini izlerken, (özellikle korku filmleri sizin transa girmeniz için ileride değineceğimiz bir çok trans oluşturma durumunu kullanıyor.) Son zamanlarda yayınlanan bir korku filmlerinden örnek verirsek eğer Paranormal Activity bu konuda çok iyi diyebiliriz.
Çok ateşli bir konuşmacıyı dinlerken, özellikle Hitler‘in konuşmalarını izlerseniz dinleyenlerin transa girmiş olduğunu görürsünüz.
Ya da bir akvaryumdaki balıkları izlerken, denizi, akarsuyu izlerken vs. hep bir çeşit trans durumuna gireriz. Baştaki tanımlamayı hatırlarsak eğer, dikkatimizi bir noktaya yoğunlaştırdığımızda bilinç alanımız daralır bu da bir çeşit trans durumuna girmemizi sağlar.
Şimdi transı oluşturan ikinci duruma bakalım.
-Sesler, Ritm ve Müzik
Sürekli belli bir tonu tekrarlayıp mantra okuyan (bir çeşit dua) Tibetli Budistleri hatırlamış olanlarınız vardır, bu bir trans durumu oluşturur ki bunu günlerce sürekli tekrarlamak insanı tam bir derin transa sokar. İstanbul’da bir Budist ile tanışmıştım hem ondan aldığım bilgiler hem de yine Budist ritüelleri ile ilgili okuduğum yazılardan biliyorum, günlerce sadece belirli bir mantrayı okudukları meditasyon türleri var. Ve bu insanda özellikle dikkatiniz belirli bir noktaya yöneltilmişse, örneğin şifa, zihni berraklaştırmak vs. çok etkili oluyor.
Peki biz de o mantrayı mı tekrarlamalıyız? Tabii ki hayır. Ama onların kullandığı özellikle bir arkadaşımdan öğrendiğim ama daha yapamadığım overtone dedikleri bir ses tekniğini kullanmak çok ama çok etkili oluyor. Arkadaşım bu konuda yıllardır çalışmış, öyle bir ses tonu var ki mutlaka dinlemenizi isterim, o overtone tekniği ile konuşmaya başlayınca zaten ben transa giriyorum.
-Tapınaklarda da Kullanılıyor
Önce kilisede çalınan müziğin ritmine değinelim. Dakikada 45-72 vuruşluk bir müzik, kalbin aynı süredeki vuruş ritmine yakındır ve bilimsel olarak kanıtlanmıştır ki, hipnotik bir etkiye sahiptir. Uyanıkken değişik bir bilinç düzeyi yaratabilir. Bilincin uyanıklık halini tanımlayan beta düzeyinin karşısında, kişinin beta düzeyine oranla hipnotik telkine en az 25 kat daha fazla açık halde olduğu bilinç durumunu simgeleyen alfa’ya geçişi sağlamakta kullanılır bu müzik.
Dinsel duygular zaten, daha tapınağa girildiği andan itibaren farklı bir bilinç durumuna geçişe hazırlar kişileri. Üstelik, önceki dinsel törenlerde ulaşılan bilinç düzeyleri, bilinçaltında anımsanarak, post-hipnotik bir tepki yaratır. Törenin başlamasını bekleyen insanlar gözlendiğinde, pek çoğunun rahatlama, hatta kendinden geçme işaretleri verdiği, gözbebeklerinin büyüdüğü, oturdukları yerde sallanmaya başladıkları, müzik eşliğinde ellerini ileri geri hareket ettirmekte oldukları görülebilir.
Bu tepkilerin verilmeye başlanması, artık sahneye yardımcı papazın çıkması için gerekli uygun ortamın oluştuğunu gösterir. Oldukça hoş bir ses tonuyla başlar vaaz.
-Namaz, kendini vermek ve trans
İslam tapınımında sürekli aynı hareketleri yaparken aynı sözleri tekrarlamak bir tranz hali oluşturur, kendisini dua ve hareketin ritmine verebilen ibadetçi ortamla ve içinde bulunduğu gerçeklikle bağlantısını yitirir ve farklı bir algı seviyesine sahip olur.
-Şaman Transı
Şaman davuluna dakikada 200 vuruş üzerindeki ritme kendisini kaptıran meditatörün alfa-theta dalgaları baskınlaşarak uyanıkken uyku durumunun oluşmasına ve lucid rüya haline yakınlaşmasını sağlar.
-Folklorik dans ve trans
Dans transa girmenin en iyi yoludur, afrika ve diğer kültürlerdeki folklorik danslar gurup halinde uyumla yapıldığından dolayı hareket halinde iken biliç ötesine geçmeyi ve el kol omuz teması ile sağlanan ortak dengenin kişinin yere yıkılmaması desteği ile ileri trans durumlarına geçmesini sağlar
-Voice Roll Tekniği
Rivayete göre çoğu iyi eğitimli hipnotizörler olan Amerikalı avukatlar tarafından da, jüri üyelerinin kafalarına girmek için yararlanılan Voice Roll, hipnotistlerin insanları transa geçirirken kullandıkları kalıplaşmış ayarlı bir üsluptur. Konuşmacının, neredeyse metronom vuruş hızında konuşması ya da her bir sözcüğü monoton ve kalıplaşmış biçimde vurguluyormuşçasına seslendirmesi anlamına gelir. Sözcükler, kullanılan müzikte olduğu gibi dakikada 45-60 vuruş oranında söylenir ve bu da hipnotik etkiyi arttırır.
-Bir kaç örnek
Ritmik el ve kol hareketleri ile konuşmak ve belirli kelimeleri tekrarlamak karşımızdaki insanı trans halie sokar;
Dikkatin Bölünmesi, Ani Şaşırtma ve Şok ve sonrasında sürekli "tekrar'lar"
Hızlı Hipnoz Teknikleri eğitimin temelinde bu durum yatar. Beyin ani, şaşırma vb. durumlarda bir çeşit trans durumuna girer.
“Bir kişinin sadece siz tamamen ilgisiz ya da beklenmedik bir hareket yaptığınız için şaşırması, bir sonraki aşamada istediğiniz tepkileri almak için talimat vermenizin tam zamanıdır.” Richard & John
Genellikle bu durum en doğal şekilde motor davranışların kesilmesi yoluyla oluşur. (Ör. El sıkışmak)
Bir hayale daldığımızda bulunduğumuz yeri, sesleri, zamanı unutur kendimizi kaptırıp gideriz. İşte bu transın en doğal oluşma hallerinden biridir.
-Haz
Sevgilinizi öptüğünüzde, kurtlar gibi aç halde yemeğe oturup ilk lokmayı ağzınıza attığınızda, yazın sıcaktan kavrulmuşken buz gibi limonatayı içtiğinizde o anki haz sizi bir trans konumuna sokar.
-Heyecan
Marşlar ve askerleri hatırlayınız ve uygun adım yürümeyi..
Sakin bir insan bir futbol maçında taraftarların arasında 30 dakika kalıp tezahürat yaptıktan sonra nasıl ateşli bir fanatiğe dönüşebiliyor!
Diş fırçalamak, koşmak ve sex yani tüm ritmik hareketler trans oluşturmaya alt yapı hazırlamaya etkendirler.
Sürekli tekrarlanan kelimeler, yani zikr veya uzak doğudaki mantralar trans sağlarlar, hatta kalp atışımızı dinlemek veya nefes alış verişlerimize konsantre olmak bile birer trans eşikleridirler.
.